Centrum wiedzy

Nowy raport Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy wskazuje, iż główne zagrożenia są związane z: * formami umów o pracę; * niepewnością zatrudnienia; * intensyfikacją pracy; * dużym obciążeniem emocjonalnym; * przemocą w pracy; * zaburzoną równowagą pomiędzy życiem zawodowym i prywatnym. Jukka Takala, dyrektor Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (EU-OSHA), mówi: – Życie zawodowe w Europie zmienia się szybciej niż kiedykolwiek. Niepewność zatrudnienia, praca na kilku etatach i duża jej intensywność mogą powodować stres związany ze zmęczeniem oraz zagrażać zdrowiu pracowników. Stałe monitorowanie i poprawa psychospołecznych warunków pracy są konieczne, by tworzyć miejsca bardziej przyjazne ludziom oraz utrzymać dobry stan ich zdrowia. Walka ze stresem związanym z zatrudnieniem jest jednym z największych europejskich wyzwań w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Istnieje prawdopodobieństwo, że wzrośnie liczba osób cierpiących z powodu schorzeń związanych ze stresem, które pojawiają się lub nasilają przy pracy zawodowej. Stresu doświadcza 22% pracowników w UE (dane z 2005 roku). Z badań wynika, że 50–60% wszystkich zwolnień ma z nim związek. W 2002 roku kosztowały one UE około 20 mld EURO. Podstawowe czynniki, stresujące pracowników i zagrażające ich zdrowiu to:

* brak stałej pracy. Okresowe lub dorywcze zatrudnienie na ogół oznacza niskie dochody i niewielką możliwość szkoleń czy awansu zawodowego. Osoby te często wykonują najbardziej niebezpieczne zajęcia, pracują w gorszych warunkach i odbywają mniej szkoleń BHP. Może to wywoływać poczucie niepewności, które znacznie zwiększa stres związany z pracą;

* intensyfikacja pracy. Napięte terminy i wysokie tempo sprawiają, że wielu pracowników w UE boryka się z dużą presją i obciążeniem pracą. Poziom stresu podnoszą też: redukcja etatów, wzrastająca ilość informacji wymagających przetworzenia (skutek nowych technologii) oraz większe wymagania wobec mniejszej liczby pracowników;

* przemoc i tyranizowanie. Chociaż dotyczą one wszystkich miejsc zatrudnienia, występują szczególnie często w sektorach ochrony zdrowia i usług. Ich konsekwencją mogą być: obniżenie samooceny, niepokój, depresja, a nawet samobójstwo;

* zaburzona równowaga między życiem zawodowym i prywatnym. Duże obciążenie pracą i nieelastyczne jej godziny utrudniają osiągnięcie równowagi pomiędzy życiem zawodowym i prywatnym. Dotyczy to przede wszystkim kobiet, które nadal często „pracują na dwie zmiany” — najpierw zawodowo, a później w domu. Może to prowadzić do stresu oraz innych negatywnych skutków dla zdrowia. Ponad 40% pracowników z 27 krajów członkowskich Unii Europejskiej, którzy pracują w nadgodzinach, podaje, iż nie osiąga zadowalającej równowagi pomiędzy życiem zawodowym i prywatnym. Sytuacja ta zakłóca funkcjonowanie ich rodzin.